Yeni yasal düzenleme ile banka
dışı kurumlar da sanal
POS verebilecek
BDDK
tarafından hazırlanan 20 Haziran 2013 tarihinde Bakanlar Kurulu’nda kabul
edilen 6943 Sayılı Kanun ile banka dışında kanundaki şartları sağlayan aracı
kurumlara da sanal POS sağlama hakkı verildi.
Uygulama
gün sayıyor, 2015 Haziran ayının sonunda hayata geçecek. Yeni düzenleme ile
Sanal POS almak isteyen kurumların artık bankalar dışında da alternatifleri
olacak.
Ayrıca
geçmişte bankaların kara listesine girmiş, durumu düzelmesine rağmen
mağduriyeti devam eden müşteriler de yararlanacak.
NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Türkiye’de sanal POS uygulamasıyla ilgili yasal düzenlemeler
hangi aşamada ve ne zaman faaliyete geçecek?
BDDK
tarafından taslağı hazırlanan 6943 Sayılı Ödeme Ve Menkul Kıymet Mutabakat
Sistemleri, Ödeme Hizmetleri Ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun 20
Haziran 2013 tarihinde Bakanlar Kurulu’nda kabul edilerek yürürlüğe girdi. Bu
uygulama ile POS alanında sıradışı bir adım atılıyor. Sanal POS’lar bankaların
tekelinden çıkarılıyor.
Bankalar
tarafından sağlanan sanal POS olarak bildiğimiz e-ödeme sistemleri 2000 yılından beri zaten
anlaşmalı e-ticaret firmaları tarafından kullanılıyordu. 2013 yılında çıkarılan
yasa ile elektronik ödeme ve ödeme kuruluşlarının faaliyetleri yeni bir
düzenlemeye kavuştu.
Yeni
düzenleme ile “Ödeme Kuruluşları” olarak bilinen ve ödemeye aracılık yapan
kuruluşlar artık müşterilerine kendi sanal POS’larını verebilecek. Bu hizmet
karşılığında firmadan bir hizmet bedeli ve komisyon alınacak. İnternet
üzerinden ödemeye aracılık yapacak bizim gibi firmalar, lisans almadan bu
faaliyette bulunamayacak.
HANGİ
ŞARTLAR ARANIYOR?
Sanal POS alanında faaliyet gösterecek aracı firmalarda hangi
şartlar aranıyor?
Yasal
düzenlemelerde ödemeye aracılık yapacak ödeme kuruluşu için 2 milyon TL.
ödenmiş sermaye şartı aranıyor. E-para lisansı almak isteyenler için bu miktar
5 milyon lira olarak belirlendi. Asseco SEE olarak bizler sadece ödeme kuruluşu
olarak faaliyet göstereceğiz. E-para alanına girmek gibi bir düşüncemiz yok.
Bankalarda
olduğu gibi bu ödeme kuruluşları da BDDK tarafından çok ciddi denetimlere tabi
tutulacak. Hatta bu denetim faaliyetleri için banka benzeri bir yapı
planlanıyor.
Sanal POS’ta aracılık yapacak Ödeme Kuruluşları için hangi yeterlilikler
aranıyor?
Öncelikle
Sanal POS uygulamalarına aracılık eden ödeme kuruluşunun, sanal POS sistemi
teknik altyapısı konusunda yeterlilik sahibi olması şartı aranıyor. Bu konuda
biz Asseco SEE olarak zaten birçok bankaya sanal POS altyapısını sağlıyoruz.
Bunların yanı sıra, ödeme kurumlarında, e-ticaret sürecindeki işlemlerin
güvenliği, çağrı merkezi, müşteri yönetim sistemleri gibi konularda da
yeterlilik aranıyor.
BANKALARDAN
BAĞIMSIZ POS'LAR
Kullanacağınız Sanal POS’lar bankaların kullandıklarından mı
olacak, yoksa farklı mı olacak?
Asseco
SEE bünyesinde NestPay Ödeme Hizmetleri adında bir şirket kuruldu ve sanal POS
ile ilgili tüm faaliyetler bu isim altında sürdürülecek. Bankaların POS’ları
dışında ayrı bir POS ile hizmet vereceğiz. Bağımsız bir biçimde banka ile
müşteri arasında ayrı bir yapı gibi faaliyet göstereceğiz. Kullanacağımız Sanal
POS’un marka adı Paratika olacak.
Sanal POS’un suiistimal edilmesini önlemek için ne gibi
hazırlığınız var?
Ödeme
kuruluşları, alışverişlerde güvenliği sağlama konusunda yasal otoritelerce
sorumlu tutuluyor. Bu süreçte önemli sorumluluklarımız var. Örneğin,
“sahtecilik” ve “alışverişi inkar” gibi durumları denetleyecek yazılımlarımız
var.
BANKA
POS'UNDAN FARKI NE?
Neticede bankalar da müşterilerine Sanal POS veriyor, sizi
onlardan ayıran nedir?
Bankalar
tarafında sanal alışverişte bir zarar söz konusu olduğunda Sanal POS’u sağlayan
şube, bu zararı gelir gider dengesine işliyor. Bu nedenle sorunlu müşteriyle
uğraşmak ve ona POS vermek istemiyor. Çünkü bu işler banka tarafından
yapıldığında şubeler durumdan mağdur olabiliyor. Bu konuda aracı ödeme
kuruluşların sağlayacağı en büyük kolaylıklardan biri, bankalara daha önce
başvuru yapmış, ancak uygun görülmemiş, sanal POS alamayan firmalar, ödeme
kuruluşları tarafından tekrar değerlendirmeye alınabilecek.
Sizin vereceğiniz Sanal POS’un avantajı ne olacak?
Asseco
SEE ödeme kuruluşu olarak özel bir hizmet sunacak ve başvuru daha kısa sürede
sonuçlandırılacak. Sanal POS verme kriterleri kesinlikle bankalardan daha ağır
olmayacak. Komisyon oranı olarak bankalarla dengeli bir strateji izlenecek.
Bankaların yanı sıra, sektöre yeni girecek ödeme kuruluşları da düşünüldüğünde,
zaten rekabet yoğun olacağından; komisyon oranlarının çok yüksek olması da
beklenemez. Rekabet edecek olan ödeme kuruluşlarının tamamı keyfi hareket
edemeyecek, çünkü regülasyona tabi tutulacak.
POS
UYGULAMASI BANKALARDAN FARKLI MI?
Bankaların POS uygulamasından ne farkınız olacak?
Sanal POS
talep eden bir firma olarak taksitli satışlarda bankalara hesap açmanız ve kira
ödemeniz gerekiyor. Ayrıca müşterilerin ellerinde değişik bankaların kartları
olduğundan, kaç banka varsa, hepsiyle mutabakat imzalaması ve bankalara farklı
farklı komisyon ödenmesi gerekiyor.
Bizim
sunduğumuz sistem ise satış noktasındaki tek bir POS’tan bütün kartlara taksit
olanağı sunacak. Ayrıca hizmet karşılığında farklı komisyon ödenmesi de söz
konusu olmayacak. Banka, ilgili kartına taksit uygulaması başlattığında bu
avantaj otomatik olarak bizim sanal POS’umuz Paratika’ya da yansıyacak.
Diğer
taraftan önemli bir husus daha var. Bankalar POS’lar üzerinden firmalara
sunduğu taksit ve kampanyalarını belli bir ciro yapan firmaları kapsayacak
şekilde düzenliyor. Paratika’da böyle bir sınırlama olmayacak. Ödeme kuruluşu
olarak firmaların ciro ya da öz sermaye gibi büyüklüklerine bakmadan, büyük de
olsa küçük de olsa tüm firmalara bu olanağı sunacağız. Elbette taksitli ve
peşin sanal POS kullanımlarında komisyonları farklı olacak. Harcamalarda banka
kartlarında hem para puanın birikmesine hem de bu para puanların harcanmasına
da olanak verilecek. Uygulama, yasal süreç dolar dolmaz tüm Türkiye’de hayata
geçirilecek.
Yasalarda Sanal POS üzerinden yapılan ödemelerin hesaplarda
tutulma sürelerine ilişkin nasıl bir düzenleme var?
BDDK’nın
yapmış olduğu yasal düzenlemede, Sanal POS’taki riske karşılık; “risk karşılığı
miktar” ve “havuz hesap” şeklinde uygulamalar var. Her iki hesaptaki para belli
bir blokaj süresine tabii tutuluyor ve bu süreden önce hesaptaki para
kullanılamıyor.
Hesaptaki bu para işletilebiliyor mu? Örneğin faiz geliri söz
konusu mu ve bunun taksimi nasıl gerçekleşiyor?
Süreç
şöyle işliyor: Sanal POS için, Assec SEE gibi firmalar bankalara koruma hesabı
açıyor. Alışverişlerde kullanılan para bu hesaplarda birikiyor. Ne malını satan
iş yeri ne de hizmet sunan ödeme kuruluşu hesaptaki bu para üzerinden faiz gibi
herhangi bir gelir sağlıyor. Blokaj süresi çok kısa değil. Mesela bankalarda
daha yüksek komisyon karşılığı “ertesi gün ödeme” uygulaması var. Sanal
POS’larda bu uygulama olmayacak.
Uygulama ne zaman faaliyete geçecek?
Yasal
olarak aracı kurumların başvurusu için süre 27 Haziran’da bitiyor. Faaliyet
izninin çıkmasının ardından uygulama da başlanmış olacak.
Müşterilerinize e-ticaret sitesi gibi çözümler ya da farklı
hizmetler de sunacak mısınız? Sanal POS uygulaması ile ne kadarlık bir pazar
payı hedefliyorsunuz?
Asseco
SEE Sanal POS hizmetinin yanı sıra “kredi kartı ile güvenli ödeme” ve “tek
tıkla ödeme” gibi hizmetler de sunacak. Güvenli e-ödeme sistemleri alanında 15
yılı aşkın süre için oluşturduğumuz bilgi birikimini, başarıyı ve güveni
Paratika markasıyla da yakalamayı hedefliyoruz.
BAŞVURU
İÇİN NE YAPMAK GEREKİYOR?
Sanal POS başvurusu yapmak isteyen firma başvuru yaparken hangi
aşamaları izleyecek? Hem firmanın hem de aracı kurumun alışverişteki
sorumlulukları ne olacak?
Sanal POS
için başvuran müşterilerimizden 6493 sayılı kanunda yer alan başvuru belgeleri
talep edilecek. Ayrıca başvurular web üzerinden de alınabilecek. Diğer taraftan
Sanal POS’un kötü niyetli kullanılması durumlarında sorumluluk bizim gibi aracı
firmalar üzerinde olacak ve bu nedenle müşterilerin sanal POS üzerinden yaptığı
işlemler yazılımlar aracılığıyla sürekli denetlenecek. Bu denetim sorumluluğu
da ödeme kuruluşunda olacak.
Sitede
satılan ürünlerin kontrolü de ödeme kuruluşu tarafından yapılacak. Satışı yasak
olan ürünlerin sanal POS üzerinden satışının önlenmesi süreci yine yazılımlar
aracılığıyla yapılacak. Bunların dışında; Tüketici Kanunu’ndaki ‘malın iadesine
ilişkin süreç’ e-ticarette de işleyecek. Satış sözleşmesi herhangi bir durumda
feshedilirse, müşteri parasını ödeme kuruluşundan alıp, kendi müşterisine
ödeyecek.
TAKSİT
SINIRLAMASI OLACAK MI?
Yakın dönemde ekonomi yönetimi tarafından cep telefonu gibi bazı
ürünlere taksit sınırlaması gelmişti. Bu uygulamaların dışında bir durum söz
konusu olacak mı?
Taksit
kısıtlaması normal banka POS’larında olduğu gibi; ödeme kuruluşları için de
geçerli herhangi bir muafiyet, ayrıcalık ya da boşluk söz konusu değil. Peşin
ödemelerde ücret farkı gibi uygulamalar da aynen kullanılacak. Farklı kartlar
da olsa komisyon alınmayacak.
Neticede bütün bankalara altyapı hizmeti sunuyorsunuz? Bu alanda
faaliyet göstermek için başvuru yapmadan bankaların nabzını yokladınız mı?
Hem
Türkiye’de hem yurtdışında çok sayıda bankaya farklı alanlarda çözüm ve
hizmetler sunuyoruz. Bu anlamda, bankalarla sürekli iletişim ve bilgi
alışverişi içindeyiz. Bu konuda aldığımız geri beslemelerin olumlu yönde olduğunu
söyleyebilirim.
Aynı sistemi ya da altyapıyı kullanmak sistem üzerindeki yükü
artırmayacak mı? Örneğin ileride aynı sistem üzerinde gecikme ya da sorun
oluşması gibi bir durum söz konusu olamaz mı?
Asseco
SEE tarafından hazırlanmış yazılım, şu an birçok banka tarafından kullanılıyor.
Sunduğumuz güvenli e-ödeme sistemi üzerinde ayda yaklaşık 18 milyon banka
işlemi gerçekleşiyor. Ama mevcut sistemin kat kat fazlasını yapacak potansiyeli
var. Sunduğumuz çözüm, bir günde eş zamanlı olarak 1,5 milyon işlem gerçekleştirebiliyor.
Bu hizmeti kaç kişilik bir ekiple gerçekleştireceksiniz?
Operasyon tarafında ne kadar personel çalışacak?
Operasyon
aşamasında şu anda sadece pazarlama birimi olarak çekirdek bir kadro kuruldu.
Yazılım ve çağrı merkezi birimlerimiz zaten uzun yıllardır vardı. Bu nedenle,
bir ekip kurmak bizim için zor olmadı. Asseco SEE olarak Türkiye’de 180’den
fazla, tüm Asseco Grup bünyesinde
ise 18 binden fazla çalışanımız var. Güvenli e-ödeme sistemleri alanında ise 15
yılı aşkın bilgi birikimine ve deneyime sahibiz.
Kaynak : Haber7